Đoản khúc hai mươi

[Lý Quảng]

Truyện ngắn: Vũ Thu Vân

Đặt bộ truyện “nghìn lẻ một đêm” bên mép bàn, An cúi xuống hôn lên trán bé Nhi trước khi từ biệt. Ngày mai cô sẽ không còn gặp nó, có thể là không bao giờ nữa.
Trên đường về An ghé vào công viên Thủ Lệ. Dọc bờ hồ, phía phố Kim Mã, có những cái ghế đá cô nhớ cả những vết sứt nhỏ. Đèn đường đã tỏ, nhưng ánh sáng không xuyên qua được tán cây nên chỗ An đang ngồi chỉ là một vùng mờ ảo.
Trước đây, An thường cùng Chi đến hóng mát, và một thời gian cô đã ngồi học trên chiếc ghế này, cô chợt nghĩ: không biết bây giờ Chi thế nào? Cả chị gái Chi nữa?
An và Chi thân với nhau thực sự từ kỳ ôn thi đại học đầu tiên. Chi kể: bà nội cô rất ác. Bố cô thì cứ ba chén vào là một tấc lên đến trời. Ông không coi bổn phận phải lo cho tương lai của con gái là điều gì đáng kể. Vì vậy Chi đã phải bỏ học ở lớp đầu cấp II. Sau đi làm, Chi xin đi học bổ túc.
An thì kể: Cô có một gia đình hoàn hảo. Ánh mắt cô sáng long lanh mỗi lúc cô nói về người thân. Cô không biết có bao giờ Chi thắc mắc tại sao An lại đi học muộn như thế? Tại sao An lại sống lầm lũi thế? An không khoe cô gỏi kiếm rau dại, giỏi nhặt thóc vãi. Cô không kể đã bao đêm không ngủ vì bố mẹ bất hòa. Có lúc chuyện trò Chi nói:
-Em không biết đâu đấy, mấy hôm nữa chị phải ôn cho em.
-Không biết điều gì sẽ xảy ra nếu em không thi đỗ? Có lẽ em phải về quê mất.
An không cân nhắc sẽ mất thời gian và công sức giúp Chi học, khi mà cô cũng phải ôn thi. Cô coi đó là việc ép bất khả từ. Họ có một tháng. Thời gian ấy, nhiều lúc An thấy mệt mỏi vô cùng. Tất cả kiến thức về môn toán của Chi là mấy phép cộng tiền. Cô chẳng giải nổi một bài phương trình bậc nhất một ẩn, chưa nhớ bảy hằng đẳng thức. An đã lục lại tất cả kiến thức, giảng đi nói lại kiên nhẫn cụ thể để Chi hiểu được. Có nhiều ngày cô không học được bài của mình, mà cô lại thi khác nghành Chi nên môn học ôn không giống nhau.
Những ngày đó, họ cùng học trong căn hộ mà An ở nhờ mấy tháng. Ngôi nhà khá rộng và biệt lập. Họ được hoàn toàn tự do và yên tĩnh. Họ ăn uống qua loa, chủ yếu là mỳ, bún, bánh ngọt…thường thường đến ba ngày không ngủ một giấc nào…
Ngày Chi làm thủ tục nhập trường cũng là ngày An được báo cô trượt vì thiếu nửa điểm. Tại sao chỉ có 0,5 điểm thôi. 0,5 điểm đã quyết định tất cả. An lang thang ngoài đường cao tốc chờ một chiếc xe nào đó nghiền nát cô ra.
Cô nghĩ đến bố mẹ. Họ đã khốn đốn khi cướp cô ra khỏi thần chết vì bệnh tật. Cô đã tưởng phải từ bỏ ước mơ khi gia đình có nguy cơ đổ vỡ…
Cô đã khóc, đó là lúc Chi đến an ủi cô. Một tuần sau An lại đi làm. Chị Huyền, vốn trước đây trông trẻ cùng cô ở trường cũ, là người nhận thấy sự thay đổi của An. Cô hay bực tức, đánh phạt trẻ…tất cả những điều mà trước đây không có nay lại thường xảy ra. An cũng nhận thấy sự vô lí quá đáng của mình, song cô vẫn không kiểm soát được bản thân.
Cô thôi trông trẻ rồi tìm một công việc khác. Ngày ngày đứng ghi hóa đơn , giao nhận hàng, bỗng chợt nghĩ lại cô thấy rùng mình, thầm nghĩ: Mình là kẻ vô lương.
An về trọ cùng Chi, khi chị gái Chi mổ ung thư dạ dày, mẹ Chi nhờ An, vừa giảm tiền nhà, vừa có người trông nhà lúc Chi vào viện. An đã rất khó xử bởi cô vừa chuyển đến ở cùng bạn của chị họ cô, khó nữa là Chi còn một ông anh trai ở đó. An đã cố gắng, nhưng thật sự cô rất khổ sở nhất là hôm Chi về quê, mỗi tháng hai ngày. Cô chẳng có cảm giác gì đặc biệt ngoài lỗi lo lắng vu vơ, có lúc thấy sợ nữa. Càng thế cô càng nhớ một người- người cô quyết muốn quên. Người đó là một gã đào hoa. An biết điều đó, tuy nhiên cô cũng không thể thoát khỏi sự quyến rũ của anh ta. Cô đã yêu thật sự. Cô tin tình yêu của cô sẽ làm anh thay đổi, đến một lúc nào đó anh ta sẽ không quan tâm đến một ai khác, ngoài cô.
Anh chỉ nói với cô mỗi câu: “Em có thể tin được thì tin”. An say sưa nói về ước mơ, nói về những điều cô trăn trở. Anh bảo cô lãng mạn quá. An khóc vì người bạn bị bệnh nặng. Anh bảo cô yếu đuối quá. An muốn sống bằng tình yêu thương mọi người. Anh nhất định rằng dù có yêu nhau thế nào hai người cũng không thể ôm nhau đi ngủ mỗi tối khi bụng đói.
An thi trượt anh đã cho cô cái tát khi bảo cô “với cao”. Rồi thay vì đến động viên động viên lúc cô đang buồn chán anh lại lặng lẽ ra đi.
An lại nộp hồ sơ thi đại học. Cô sẽ đi làm hơn một tháng nữa rồi nghỉ ôn thi. Thời gian này khách hàng ít nên cô tranh thủ nghỉ được ở công ty. Như vậy, buổi tối cô chẳng phải lo mệt khi học khuya.
Đúng thời gian đó, Hà- chị gái Chi đi viện để kiểm tra bệnh lý. Chỉ mấy tháng trước, Hà có nguy cơ không qua nổi ca phẫu thuật u ác tính đã di căn. Nhưng Hà đã rất kiên cường ra khỏi phòng phẫu thuật và bình phục.
Hà không biết rõ bệnh mình, chẳng ai nói với cô sự thật. Nhưng, Hà đã ngờ vực. Cô luôn dò hỏi. Mọi người luôn không nói. Hà bảo với An:
-Em biết mọi người giấu em điều gì đó. Tất cả đều giả dối. Tại sao mọi người không nói sự thật rồi động viên em có hơn không?
-Em muốn đi học? Em muốn biết cảm xúc ngồi trên ghế nhà trường là thế nào. Liệu em đi học bổ túc có được không?
An nói với anh em Chi điều đó, khi vắng mặt Hà. Chi phản ứng ngay:
- Chị có bị làm sao không đấy? Chị thừa biết tình trạng sức khỏe chị Hà, vậy mà còn khuyến khích chị ấy. Chị cũng biết hoàn cảnh nhà em rồi. Đi học? Cứ cho là sức chị Hà chịu được, thì cũng để làm gì?...
An bảo Chi rằng Hà luôn khổ tâm vì sống bức bối như thế. Cho Hà cơ hội làm việc cô muốn còn hơn hàng vạn lần những món ăn Chi nấu hàng ngày. Người ta sống là ở ý nghĩa của sự sống chứ đâu phải ở sự tồn tại. Chi đang làm mọi việc để kéo dài sự tồn tại của Hà. Chi đã thay đổi rất nhiều. Cô không còn khóc bên An nữa. Cô đã mạnh mẽ hơn.
An không biết làm thế nào ngoài việc khuyên giải Chi. Nhưng cô cho rằng An không công bằng, không hiểu cô. An luôn thấy căng thẳng khi phải đứng về phía hai chị em. Chẳng mấy nữa An sẽ thi rồi. Cô thấy mình sao mà bất lực thế. Sao giữ hòa khí cho mọi người mà cô lại phải buồn nhiều như vậy. An thấy rất mệt mỏi. Liệu có phải cô ích kỷ nếu để họ đối diện với vấn đề của họ. Có lẽ không ai giúp họ tốt hơn họ tự giúp mình.
An bảo chị em Hà rằng cô sẽ đi ôn, sau khi đi làm về. Và, thay vì đến lớp, cô mang sách vào công viên ngồi học đến chín giờ tối thì về. Cứ như thế mỗi ngày cùng một ổ bánh mỳ tới khi về quê nghỉ.
Những ngày ở nhà, An càng thấy con đường mình chọn lựa là đúng. Ước mơ đó không còn là của riêng cô nữa mà đã là mong muốn của cả gia đình.
Thời gian chờ kết quả thi với An sao mà quá dài. Có lúc cô thấy sợ, nếu như cô cũng chỉ thiếu nửa điểm nữa thôi, mọi việc sẽ ra sao. Ngày nào An cũng gọi điện, kết quả vẫn chưa có, cô càng lo lắng. Nhưng cuối cùng cô cũng biết điểm thi. Thầy giáo ở phòng đào tạo nói cô đã đỗ. An rất muốn lao vào lòng bố mẹ khóc nhưng có nhiều người hàng xóm đến hỏi thăm mừng cho cô quá.
Sau khi nhập học, An đến ở ghép với hai người cạnh phòng chị em Chi. Sức khỏe cử Hà đã rất tốt, đi khám chưa thấy có hạch nhưng tinh thần lại chẳng khá hơn gì. Thỉnh thoảng cô vẫn khóc, vẫn tâm sự chia sẻ với An.
Một lần cô bạn cùng phòng bảo An:
-Sao chúng nó không phơi quần áo lấy. Chị đang học còn nó thì rúc vào chăn. Nó nghĩ đêm thế này chị không biết rét à. Mà sao chị cứ để chúng nó lợi dụng thế, suốt ngày réo: “chị An ơi!”.
An chưa bao giờ suy nghĩ gì. Cô thấy những việc nhỏ nhặt có gì đáng kể. Mất một chút thời gian, một chút công sức, đổi lại cô thấy vui, thế thôi.
Nhưng rồi một việc xảy ra mà đến giờ An cũng không biết tại sao lại thế. Một buổi tối, Hà vào phòng cô hoàn toàn bình thường:
-Em trả tiền than tháng vừa rồi. Mai em sẽ mua bếp mới.
Nghe những lời đó mà An cảm thấy có gì đó bất ổn. An chưa kịp hỏi chị em Hà là tại sao phải làm thế, bởi họ biết rõ An không dùng đến bếp than, ngoài hai ấm nước tắm mỗi ngày.
Hôm sau, rồi hôm sau nữa thái độ của chị em Chi rất khác lạ. Nó nhạt nhẽo và có khoảng cách. Trong lúc An cố gắng để quan hệ với họ bình thường, tìm hiểu nguyên nhân những xử sự ấy, thì chị em Chi dần xa cô. An luôn dằn vặt và không hiểu, cô dò hỏi những người xung quanh. Tuy nhiên chẳng ích gì. Cô tự hỏi liệu có phải vì Hà không thích cái áo cô chọn cho Hà hôm sinh nhật? Vì cô không đi học hộ Chi? Vì cô không đi chơi với Hà thường xuyên? Vì cô đã nói hay làm điều gì sai?...Rút cục là thế nào?
Suốt hơn nửa năm sau, họ sống chung một bức tường, đi chung một cái cầu thang bé tẹo, giáp mặt, đụng chạm phải nhau…Nhưng chị em Hà không nói với An một lời nào. Những việc làm của họ chạm tới lòng tự ái của An. Cô không muốn để ý đến thái độ vui sướng của họ khi được cho được tặng một cái gì giá trị. Cô không để tâm đến việc họ nói xấu, hay nghi kị mọi người. An chỉ nghĩ đến khốn khó của họ và cho rằng họ sẽ tự đi bằng đôi chân của mình, sẽ sống đầy tình thân ái… Từ ngày coi chi là bạn, lần đầu tiên An cảm thấy mình khác họ nhiều. Cô thấy sợ những lời nói vu vơ của họ, sợ sự tính toán của họ mà cô vô tình nghe thấy. Vậy nên, cô luôn mở nhạc khi có họ ở nhà. Cô không thân tình với bất kỳ ai, dù ở trường cô vẫn rất hòa đồng. Ngoài thời gian trên lớp, lên thư viện, những ngày chủ nhật hay một vài buổi trong tuần cô đến làm việc tại trẻ mồ côi. Gần ba năm An không đặc biệt yêu quý một đứa bé nào, dù ở đó có những đứa mới nhưng phần nhiều là cô đã quen lâu rồi.
Mấy tuần gần đây cô ở trại trẻ này suốt. Cô đang chờ lấy bằng tốt nghiệp và phân vân tìm chọn một nơi làm việc. Cô không về quê làm ở văn phòng văn hóa huyện như được mời, vì gia đình cô đã chuyển vào Sài Gòn. Có thể cô sẽ giúp bố quản lý nhà hàng một thời gian, hoặc vào công ty của chị họ, học thêm ngoại ngữ… Cô mải mê với con đường sẽ tới, trong một lần để bọn trẻ nô đùa, tai nạn đã xảy ra.
Đứa bé đó là Nhi- đang chờ bố mẹ nuôi đến nhận. An rất lo, nếu lỡ chân nó bị tật liệu họ có còn muốn có nó không? Cô sẽ không bao giờ tha thứ cho mình được, cả đời nó sẽ hận cô. Cô thậm chí còn không dám rời bệnh viện. Cuối cùng, khi Nhi đi lại được rồi xuất bệnh viện, An tiễn nó về ngôi nhà mới với bố mẹ nuôi.

Hôm nay An đến thăm Nhi. Bố mẹ Nhi nói xin lỗi vì chưa kịp cảm ơn cô đã chăm sóc con họ. Họ bận bịu với nó suốt ngày. An không ở lại dùng cơm với gia đình họ. Cô còn một việc phải làm.
Đã sắp mùa đông rồi, năm nay cô không phải chịu rét mướt nữa. Cô nghĩ về con tàu sẽ đưa cô đến miền ấm áp. Rời khỏi công viên, An vào mạng nhấn chuột vào cái níck bấy lâu bị bỏ quên:
-Anh ạ. Nếu ngày đó anh lợi dụng tình cảm của tôi để chơi trò chơi tình ái, thì thế nào nhỉ? Nếu anh không làm tôi tự ái, không tỏ ra coi thường khi bảo tôi “với cao”, thì… Có phải chưa bao giờ tôi hiểu anh, một người bạn tốt.
An hòa vào dòng người trên phố. Từ mai cô sẽ sống như họ.


V.T.V