Báo cáo về hải quân Trung Quốc lại đem đăng lên mạng

[Lý Quảng]

Sai lầm của một quan chức tình báo Hải quân Hoa Kỳ đã cho thế giới một cái nhìn bất ngờ vào thế giới bí mật của Hải quân Trung Quốc. Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ đã mắc phải sai lầm ngớ ngẩn khi đăng trên trang web mở những thẩm định của họ về thực trạng của Hải quân Trung Quốc. Trước khi Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ có thể sửa lại sai lầm do thiếu thận trọng này bằng cách lấy bản báo cáo đó xuống thì nó đã được tải về và đăng lại trên một trang web công cộng.

Với 47 trang báo cáo có tựa đề “Hải quân hiện đại với các đặc tính của Trung Quốc” vẫn còn đăng trên trang web của Liên đoàn các Nhà khoa học Mỹ (mời bấm vào để tải xuống toàn bộ hồ sơ) , thuộc bộ phận vận động chính sách.

Báo cáo của Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ phân tích khả năng và định hướng tương lai của Hải quân Trung Quốc, tức Hải quân của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN). Điều thú vị là việc đánh giá của Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ có phần nào khác xa với cái nhìn thông thường – phổ biến rộng rãi ở Ấn Độ và Hải quân Ấn Độ – về việc Trung Quốc quyết tâm chạy đua hướng tới việc trở thành một siêu cường hải quân.

Hải quân Trung Quốc hôm nay

Tàu ngầm tấn công, loại chạy bằng dầu diesel: 53 chiếc
Tàu ngầm tấn công bằng hạt nhân: 6 chiếc
Tàu ngầm hạt nhân có tên lửa đạn đạo: 3 chiếc
Khu trục hạm: 26 chiếc
Tàu khu trục nhỏ: 48 chiếc
Tàu lưỡng cư, vừa chạy trên bộ vừa chạy dưới nước: 58 chiếc
Tàu tuần tra ven biển (có tên lửa): hơn 80 chiếc

Việc thẩm định lưu ý tới việc triển khai gần đây của Trung Quốc về các Nhóm Công tác – mỗi nhóm gồm hai tàu chiến và một tàu lớn bổ sung – để chống lại cướp biển hoạt động trên Vịnh Aden. Điều này đánh dấu lần đầu tiên hơn 600 năm qua rằng một đội tàu của Trung Quốc đã hoạt động trên vùng biển ngoài khu vực lân cận tiếp giáp với biển Trung Quốc.

Tuy nhiên, báo cáo kết luận rằng “không có hoạt động nào trong những hoạt động này cho thấy nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa có ý muốn phát triển sự hiện diện của mình liên tục trên toàn cầu”. Tham vọng của Bắc Kinh dường như chỉ tập trung vào khu vực Đông Á, với khả năng là để bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc trong vùng biển khi cần thiết.

Hải quân Trung Quốc đã đi khắp địa cầu dưới triều đại nhà Minh hồi đầu thế kỷ 15, khi đô đốc Trung Quốc có tên là Trịnh Hoà – là một thái giám bẩm sinh – đã đánh dấu sự có mặt của hải quân Trung Quốc đi qua Ấn Độ Dương, vươn tới bờ biển Châu Phi. Tuy nhiên, năm 1435 Trung Quốc đã quyết định tập trung vào bên trong đất liền. Khoảng 1477, hoàng đế đã ra lệnh đốt bỏ tài liệu về bảy chuyến hải trình tuyệt vời của Trịnh Hoà từ năm 1405-1435. Từ đó về sau không có thêm hoạt động hải quân nào được phép trong vùng biển phía Nam.

Việc tập trung vào bên trong đất liền tiếp tục trong suốt cuộc cách mạng dưới thời Mao, cuộc chiến đã đưa những người cộng sản lên nắm quyền. Sau đó, lực lượng hải quân duyên hải đã có đủ khả năng để thực thi việc đòi chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết vùng biển Đông và biển Nam Trung Hoa, và cần thiết để ngăn không cho Đài Loan tuyên bố độc lập.

Nhưng sự hiện diện thống trị của Hải quân Hoa Kỳ trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và sự cần thiết để bảo vệ các đường cung cấp cho Trung Quốc đã thuyết phục Bắc Kinh thấy được sự cần thiết đối với việc phát triển sức mạnh hải quân lớn hơn. Sách trắng về quốc phòng của Trung Quốc năm 2008 kêu gọi mở rộng phạm vi hoạt động hải quân, và giữ một vai trò lớn hơn đối với vấn đề an ninh quốc tế.

Việc mua sắm quan trọng nhất của Hải quân Trung Quốc, theo như báo cáo của Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ là một hệ thống có khả năng đối không (anti-air) hiện đại, loại cho phép các con tàu hoạt động trong vùng biển thật xa, xa khỏi các hệ thống phòng thủ trên không đặt ở đất liền. Các khu trục hạm loại I – Luyang vốn đã kinh khủng lại còn có loại II – Luang đi kèm và các tàu khu trục nhỏ loại II Jiangkai, được liên kết với mạng lưới giám sát trên không, tốt như hệ thống phòng thủ theo tiêu chuẩn thế giới của Mỹ.

Tàu ngầm, cả loại thường và loại mang đầu đạn hạt nhân sẽ là vũ khí quan trọng của Hải quân Trung Quốc. Báo cáo của Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ nói rằng Bắc Kinh sẽ thay thế một số lượng lớn loại tàu ngầm công nghệ thấp với “một số lượng nhỏ tàu có khả năng cao, hiện đại hơn (tức tàu ngầm)”. Nhưng trong khi số lượng tàu chạy trên mặt nước vẫn không đổi, đội tàu ngầm 62 chiếc hôm nay trong vòng 10-15 năm tới sẽ tăng lên tới con số 75 chiếc.

Trong khi đó thì đội tàu ngầm của Ấn Độ sẽ chỉ bằng khoảng một phần ba đội tàu ngầm Trung Quốc.

Đáng lo ngại nhất về tính ưu việt của Hải quân Hoa Kỳ trong khu vực chính là chương trình phát triển loại tên lửa đạn đạo chống tàu lần đầu tiên trên thế giới, một biến thể của tên lửa 21 Đông Phong của Trung Quốc. Báo cáo của Cục Tình báo Hải quân Hoa Kỳ tiết lộ rằng đường bay khác thường của tên lửa đạn đạo, liên quan đến việc điều chỉnh quỹ đạo giữa đường đi, sẽ rất khó khăn để đánh chặn.

Mặc dù bổ sung các loại công nghệ cao, tình báo Hoa Kỳ ước lượng rằng Hải quân Trung Quốc vẫn còn lạc hậu trong vòng 10-15 năm tới. Tàu chạy trên mặt nước của Trung Quốc sẽ dễ bị tấn công từ trên không, trong khi hệ thống điều khiển và kiểm soát vẫn còn tương đối kém phát triển.

Vì vậy, trong khi Hải quân Trung Quốc dần dần mở rộng ra khỏi khu vực biển Nam Trung Hoa, thì nó sẽ tập trung vào những gì mà Bắc Kinh gọi là, “các hoạt động quân sự hơn là chiến tranh”. Những hoạt động này bao gồm bảo vệ đường cung cấp quốc tế, cứu trợ nhân đạo, và ngoại giao hải quân.



Người dịch: Ngọc Thu